ปวารณาสงฺคหสฺส ทานปฺปกาโร ปน ปาฬิโต คเหตพฺโพฯ

ปวารณกฺขนฺธกกถาวณฺณนาฯ

จมฺมกฺขนฺธกกถาวณฺณนา

[2650] เอฬกา จ อชา จ มิคา จาติ วิคฺคโหฯ ปสูนํ ทฺวนฺเท เอกตฺตนปุํสกตฺตสฺส วิภาสิตตฺตา พหุวจนนิทฺเทโสฯ เอฬกานญฺจ อชานญฺจ มิคานํ โรหิเตณิกุรุงฺคานญฺจฯ ปสทา จ มิคมาตา จ ปสทมิคมาตา, ‘‘ปสทมิคมาตุยา’’ติ วตฺตพฺเพ คาถาพนฺธวเสน ‘‘ปสท’’นฺติ นิคฺคหิตาคโมฯ ปสทมิคมาตุยา จ จมฺมํ ภิกฺขุโน วฏฺฏตีติ โยชนาฯ ‘‘มิคาน’’นฺติ อิมินา คหิตานเมเวตฺถ วิภาคทสฺสนํ ‘‘โรหิเตณี’’ติอาทิฯ โรหิตาทโย มิควิภาควิเสสาฯ

[2651] เอเตสํ ยถาวุตฺตสตฺตานํ จมฺมํ ฐเปตฺวา อญฺญํ จมฺมํ ทุกฺกฏาปตฺติยา วตฺถุภูตนฺติ อตฺโถฯ อญฺญนฺติ จ –

‘‘มกฺกโฏ กาฬสีโห จ, สรโภ กทลีมิโค;

เย จ วาฬมิคา โหนฺติ, เตสํ จมฺมํ น วฏฺฏตี’’ติฯ (มหาว. อฏฺฐ. 259) –

อฏฺฐกถาย ปฏิกฺขิตฺตํ จมฺมมาหฯ มกฺกโฏ นาม สาขมิโคฯ กาฬสีโห นาม มหามุขวานรชาติโกฯ วาฬมิคา นาม สีหพฺยคฺฆาทโยฯ ยถาห – ‘‘ตตฺถ วาฬมิคาติ สีหพฺยคฺฆอจฺฉตรจฺฉา, น เกวลญฺจ เอเตเยว, เยสํ ปน จมฺมํ วฏฺฏตีติ วุตฺตํ, เต ฐเปตฺวา อวเสสา อนฺตมโส โคมหิํสสฺสมิฬาราทโยปิ สพฺเพ อิมสฺมิํ อตฺเถ ‘วาฬมิคา’ตฺเวว เวทิตพฺพา’’ติฯ

ถวิกา จ อุปาหนา จ ถวิโกปาหนํฯ อมานุสํ มนุสฺสจมฺมรหิตํ สพฺพํ จมฺมํ ถวิโกปาหเน วฏฺฏตีติ โยชนาฯ เอตฺถ ถวิกาติ อุปาหนาทิโกสกสฺส คหณํฯ ยถาห ‘‘มนุสฺสจมฺมํ ฐเปตฺวา เยน เกนจิ จมฺเมน อุปาหนา วฏฺฏติฯ อุปาหนาโกสกสตฺถกโกสกกุญฺชิกาโกสเกสุปิ เอเสว นโย’’ติ (มหาว. อฏฺฐ. 259)ฯ

[2652] ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, สพฺพปจฺจนฺติเมสุ ชนปเทสุ คุณงฺคุณูปาหน’’นฺติ (มหาว. 259) วจนโต ‘‘วฏฺฏนฺติ มชฺฌิเม เทเส, น คุณงฺคุณูปาหนา’’ติ วุตฺตํฯ มชฺฌิเม เทเสติ ‘‘ปุรตฺถิมาย ทิสาย คชงฺคลํ นาม นิคโม’’ติอาทินา (มหาว. 259) วุตฺตสีมาปริจฺเฉเท มชฺฌิมเทเสฯ คุณงฺคุณูปาหนาติ จตุปฏลโต ปฏฺฐาย พหุปฏลา อุปาหนาฯ ยถาห – ‘‘คุณงฺคุณูปาหนาติ จตุปฏลโต ปฏฺฐาย วุจฺจตี’’ติ (มหาว. อฏฺฐ. 245)ฯ มชฺฌิมเทเส คุณงฺคุณูปาหนา น วฏฺฏนฺตีติ โยชนาฯ อนฺโตอาราเมติ เอตฺถ ปกรณโต ‘‘สพฺเพส’’นฺติ ลพฺภติ, คิลานานมิตเรสญฺจ สพฺเพสนฺติ อตฺโถฯ สพฺพตฺถาปิ จาติ อนฺโตอาราเม, พหิ จาติ สพฺพตฺถาปิฯ โรคิโนติ คิลานสฺส วฏฺฏนฺตีติ โยชนาฯ

[2653] ปุฏพทฺธา ขลฺลกพทฺธาจาติ ปจฺเจกํ โยเชตพฺพํฯ วิเสโส ปเนตาสํ อฏฺฐกถายเมว วุตฺโต ‘‘ปุฏพทฺธาติ โยนกอุปาหนา วุจฺจติ, ยา ยาวชงฺฆโต สพฺพปาทํ ปฏิจฺฉาเทติฯ ขลฺลกพทฺธาติ ปณฺหิปิธานตฺถํ ตเล ขลฺลกํ พนฺธิตฺวา กตา’’ติฯ ปาลิคุณฺฐิมา จ ‘‘ปลิคุณฺฐิตฺวา กตา, ยา อุปริ ปาทมตฺตเมว ปฏิจฺฉาเทติ, น ชงฺฆ’’นฺติ อฏฺฐกถายํ ทสฺสิตาวฯ ตูลปุณฺณาติ ตูลปิจุนา ปูเรตฺวา กตาฯ

สพฺพาว นีลา สพฺพนีลา, สา อาทิ ยาสํ ตา สพฺพนีลาทโยฯ อาทิ-สทฺเทน มหานามรตฺตปริยนฺตานํ คหณํฯ เอตาสํ สรูปํ อฏฺฐกถายเมว วุตฺตํ ‘‘นีลิกา อุมาปุปฺผวณฺณา โหติ, ปีติกา กณิการปุปฺผวณฺณา, โลหิติกา ชยสุมนปุปฺผวณฺณา, มญฺชิฏฺฐิกา มญฺชิฏฺฐวณฺณา เอว, กณฺหา อทฺทาริฏฺฐกวณฺณา, มหารงฺครตฺตา สตปทิปิฏฺฐิวณฺณา, มหานามรตฺตา สมฺภินฺนวณฺณา โหติ ปณฺฑุปลาสวณฺณาฯ กุรุนฺทิยํ ปน ‘ปทุมปุปฺผวณฺณา’ติ วุตฺต’’นฺติ (มหาว. อฏฺฐ. 246)ฯ สพฺพนีลาทโยปิ จาติ อปิ-สทฺเทน นีลาทิวทฺธิกานํ คหณํฯ

[2654] จิตฺราติ วิจิตฺราฯ เมณฺฑวิสาณูปมวทฺธิกาติ เมณฺฑานํ วิสาณสทิสวทฺธิกา, กณฺณิกฏฺฐาเน เมณฺฑสิงฺคสณฺฐาเน วทฺเธ โยเชตฺวา กตาติ อตฺโถฯ ‘‘เมณฺฑวิสาณูปมวทฺธิกา’’ติ อิทํ อชวิสาณูปมวทฺธิกานํ อุปลกฺขณํฯ โมรสฺส ปิญฺเฉน ปริสิพฺพิตาติ ตเลสุ วา วทฺเธสุ วา โมรปิญฺเฉหิ สุตฺตกสทิเสหิ ปริสิพฺพิตาฯ อุปาหนา น จ วฏฺฏนฺตีติ โยชนาฯ

[2655] มชฺชาราติ พิฬาราฯ กาฬกา รุกฺขกณฺฏกาฯ อูลูกา ปกฺขิพิฬาลาฯ สีหาติ เกสรสีหาทโย สีหาฯ อุทฺทาติ จตุปฺปทชาติกาฯ ทีปี สทฺทลาฯ อชินสฺสาติ เอวํนามิกสฺสฯ ปริกฺขฏาติ อุปาหนปริยนฺเต จีวเร อนุวาตํ วิย วุตฺตปฺปการํ จมฺมํ โยเชตฺวา กตาฯ

[2656] สเจ อีทิสา อุปาหนา ลภนฺติ, ตาสํ วฬญฺชนปฺปการํ ทสฺเสตุมาห ‘‘ปุฏาทิํ อปเนตฺวา’’ติอาทิฯ ปุฏาทิํ สพฺพโส ฉินฺทิตฺวา วา อปเนตฺวา วา อุปาหนา ธาเรตพฺพาติ โยชนาฯ เอวมกตฺวา ลทฺธนีหาเรเนว ธาเรนฺตสฺส ทุกฺกฏํฯ

ยถาห – ‘‘เอตาสุ ยํ กิญฺจิ ลภิตฺวา สเจ ตานิ ขลฺลกาทีนิ อปเนตฺวา สกฺกา โหนฺติ วฬญฺชิตุํ, วฬญฺเชตพฺพา, เตสุ ปน สติ วฬญฺชนฺตสฺส ทุกฺกฏ’’นฺติ (มหาว. อฏฺฐ. 246)ฯ

วณฺณเภทํ ตถา กตฺวาติ เอตฺถ ‘‘เอกเทเสนา’’ติ เสโสฯ ‘‘สพฺพโส วา’’ติ อาหริตฺวา สพฺพโส วา เอกเทเสน วา วณฺณเภทํ กตฺวา สพฺพนีลาทโย อุปาหนา ธาเรตพฺพาติ โยชนาฯ ตถา อกตฺวา ธาเรนฺตสฺส ทุกฺกฏํฯ ยถาห ‘‘เอตาสุ ยํ กิญฺจิ ลภิตฺวา รชนํ โจฬเกน ปุญฺฉิตฺวา วณฺณํ ภินฺทิตฺวา ธาเรตุํ วฏฺฏติฯ อปฺปมตฺตเกปิ ภินฺเน วฏฺฏติเยวา’’ติฯ นีลวทฺธิกาทโยปิ วณฺณเภทํ กตฺวา ธาเรตพฺพาฯ

[2657] ตตฺถ ฐาเน ปสฺสาวปาทุกา, วจฺจปาทุกา, อาจมนปาทุกาติ ติสฺโส ปาทุกาโย ฐเปตฺวา สพฺพาปิ ปาทุกา ตาลปตฺติกาทิเภทา สพฺพาปิ สงฺกมนียา ปาทุกา ธาเรตุํ น วฏฺฏนฺตีติ โยชนาฯ

[2658] อติกฺกนฺตปมาณํ อุจฺจาสยนสญฺญิตํ อาสนฺทิญฺเจว ปลฺลงฺกญฺจ เสวมานสฺส ทุกฺกฏนฺติ โยชนาฯ อาสนฺที วุตฺตลกฺขณาวฯ ปลฺลงฺโกติ ปาเทสุ อาหริมานิ วาฬรูปานิ ฐเปตฺวา กโต, เอกสฺมิํเยว ทารุมฺหิ กฏฺฐกมฺมวเสน ฉินฺทิตฺวา กตานิ อสํหาริมานิ ตตฺรฏฺฐาเนว วาฬรูปานิ ยสฺส ปาเทสุ สนฺติ, เอวรูโป ปลฺลงฺโก กปฺปตีติ ‘‘อาหริเมนา’’ติ อิมินาว ทีปิตํฯ ‘‘อกปฺปิยรูปกโต อกปฺปิยมญฺโจ ปลฺลงฺโก’’ติ หิ สารสมาเส วุตฺตํฯ

[2659] โคนกนฺติ ทีฆโลมกมหาโกชวํฯ จตุรงฺคุลาธิกานิ กิร ตสฺส โลมานิ, กาฬวณฺณญฺจ โหติฯ ‘‘จตุรงฺคุลโต อูนกปฺปมาณโลโม โกชโว วฏฺฏตี’’ติ วทนฺติฯ

กุตฺตกนฺติ โสฬสนฺนํ นาฏกิตฺถีนํ ฐตฺวา นจฺจนโยคฺคํ อุณฺณามยตฺถรณํฯ จิตฺตนฺติ ภิตฺติจฺฉิทฺทาทิกวิจิตฺรํ อุณฺณามยตฺถรณํฯ ปฏิกนฺติ อุณฺณามยํ เสตตฺถรณํฯ ปฏลิกนฺติ ฆนปุปฺผกํ อุณฺณามยํ โลหิตตฺถรณํ, โย ‘‘อามลกปตฺโต’’ติปิ วุจฺจติฯ

เอกนฺตโลมินฺติ อุภโต อุคฺคตโลมํ อุณฺณามยตฺถรณํฯ วิกตินฺติ สีหพฺยคฺฆาทิรูปวิจิตฺรํ อุณฺณามยตฺถรณํฯ ‘‘เอกนฺตโลมีติ เอกโตทสํ อุณฺณามยตฺถรณ’’นฺติ ทีฆนิกาฯ ตูลิกนฺติ รุกฺขตูลลตาตูลโปฏกิตูลสงฺขาตานํ ติณฺณํ ตูลานํ อญฺญตรปุณฺณํ ปกติตูลิกํฯ อุทฺทโลมิกนฺติ เอกโต อุคฺคตโลมํ อุณฺณามยตฺถรณํฯ ‘‘อุทฺทโลมีติ อุภโตทสํ อุณฺณามยตฺถรณํฯ เอกนฺตโลมีติ เอกโตทสํ อุณฺณามยตฺถรณ’’นฺติ (ที. นิ. อฏฺฐ. 1.15) ทีฆนิกายฏฺฐกถายํ วุตฺตํฯ สารสมาเส ปน ‘‘อุทฺทโลมีติ เอกโต อุคฺคตปุปฺผํฯ เอกนฺตโลมีติ อุภโต อุคฺคตปุปฺผ’’นฺติ วุตฺตํฯ

[2660] กฏฺฏิสฺสนฺติ รตนปริสิพฺพิตํ โกเสยฺยกฏฺฏิสฺสมยํ ปจฺจตฺถรณํฯ ‘‘โกเสยฺยกฏฺฏิสฺสมยนฺติ โกเสยฺยกสฏมย’’นฺติ (ที. นิ. ฏี. 1.15) อาจริยธมฺมปาลตฺเถเรน วุตฺตํ, กนฺติตโกเสยฺยปุฏมยนฺติ อตฺโถฯ โกเสยฺยนฺติ รตนปริสิพฺพิตํ โกสิยสุตฺตมยํ ปจฺจตฺถรณํฯ รตนปริสิพฺพนรหิตํ สุทฺธโกเสยฺยํ ปน วฏฺฏติฯ

ทีฆนิกายฏฺฐกถายํ ปเนตฺถ ‘‘ฐเปตฺวา ตูลิกํ สพฺพาเนว โคนกาทีนิ รตนปริสิพฺพิตานิ น วฏฺฏนฺตี’’ติ (ที. นิ. อฏฺฐ. 1.15) วุตฺตํฯ ตตฺถ ‘‘ฐเปตฺวา ตูลิก’’นฺติ เอเตน รตนปริสิพฺพนรหิตาปิ ตูลิกา น วฏฺฏตีติ ทีเปติฯ

‘‘รตนปริสิพฺพิตานิ น วฏฺฏนฺตี’’ติ อิมินา ปน ยานิ รตนปริสิพฺพิตานิ, ตานิ ภูมตฺถรณวเสน ยถานุรูปํ มญฺจาทีสุ จ อุปเนตุํ วฏฺฏตีติ ทีปิตนฺติ เวทิตพฺพํฯ เอตฺถ จ วินยปริยายํ ปตฺวา ครุเก ฐาตพฺพตฺตา อิธ วุตฺตนเยเนเวตฺถ วินิจฺฉโย เวทิตพฺโพฯ สุตฺตนฺติกเทสนายํ ปน คหฏฺฐานมฺปิ วเสน วุตฺตตฺตา เนสํ สงฺคณฺหนตฺถํ ‘‘ฐเปตฺวา ตูลิกํ…เป.… วฏฺฏนฺตีติ วุตฺต’’นฺติ (ที. นิ. อฏฺฐ. 1.15) อปเรฯ

หตฺถิอสฺสรถตฺถรนฺติ หตฺถิปิฏฺเฐ อตฺถริตํ อตฺถรณํ หตฺถตฺถรณํ นามฯ อสฺสรถตฺถเรปิ เอเสว นโยฯ กทลิมิคปวร-ปจฺจตฺถรณกมฺปิ จาติ กทลิมิคจมฺมํ นาม อตฺถิ, เตน กตํ ปวรปจฺจตฺถรณนฺติ อตฺโถฯ ตํ กิร เสตวตฺถสฺส อุปริ กทลิมิคจมฺมํ ปตฺถริตฺวา สิพฺเพตฺวา กโรนฺติฯ ปิ-สทฺเทน อชินปฺปเวณี คหิตาฯ อชินปฺปเวณี นาม อชินจมฺเมหิ มญฺจปมาเณน สิพฺเพตฺวา กตา ปเวณีฯ ตานิ กิร จมฺมานิ สุขุมตรานิ, ตสฺมา ทุปฏฺฏติปฏฺฏานิ กตฺวา สิพฺพนฺติฯ เตน วุตฺตํ ‘‘อชินปฺปเวณี’’ติฯ

[2661] รตฺตวิตานสฺส เหฏฺฐาติ กุสุมฺภาทิรตฺตสฺส โลหิตวิตานสฺส เหฏฺฐา กปฺปิยปจฺจตฺถรเณหิ อตฺถตํ สยนาสนญฺจฯ กสาวรตฺตวิตานสฺส ปน เหฏฺฐา กปฺปิยปจฺจตฺถรเณน อตฺถตํ วฏฺฏติฯ เตเนว วกฺขติ ‘‘เหฏฺฐา อกปฺปิเย’’ติอาทิฯ

ทฺวิธา รตฺตูปธานกนฺติ สีสปสฺเส, ปาทปสฺเส จาติ อุภโตปสฺเส ปญฺญตฺตรตฺตพิพฺโพหนวนฺตญฺจ สยนาสนํฯ อิทํ สพฺพํ อกปฺปิยํ ปริภุญฺชโต ทุกฺกฏํ โหติฯ ‘‘ยํ ปน เอกเมว อุปธานํ อุโภสุ ปสฺเสสุ รตฺตํ วา โหติ ปทุมวณฺณํ วา วิจิตฺรํ วา, สเจ ปมาณยุตฺตํ, วฏฺฏตี’’ติ (มหาว. อฏฺฐ. 254) อฏฺฐกถาวินิจฺฉโย เอเตเนว พฺยติเรกโต วุตฺโต โหติฯ ‘‘เยภุยฺยรตฺตานิปิ ทฺเว พิพฺโพหนานิ น วฏฺฏนฺตี’’ติ คณฺฐิปเท วุตฺตํฯ เตเนว เยภุยฺเยน รตฺตวิตานมฺปิ น วฏฺฏตีติ วิญฺญายติฯ

เอตฺถ จ กิญฺจาปิ ทีฆนิกายฏฺฐกถายํ ‘‘อโลหิตกานิ ทฺเวปิ วฏฺฏนฺติเยว, ตโต อุตฺตริ ลภิตฺวา อญฺเญสํ ทาตพฺพานิ, ทาตุํ อสกฺโกนฺโต มญฺเจ ติริยํ อตฺถริตฺวา อุปริ ปจฺจตฺถรณํ ทตฺวา นิปชฺชิตุมฺปิ ลภตี’’ติ (ที. นิ. อฏฺฐ. 1.15) อวิเสเสน วุตฺตํฯ เสนาสนกฺขนฺธกสํวณฺณนายํ ปน ‘‘อคิลานสฺส สีสูปธานญฺจ ปาทูปธานญฺจาติ ทฺวยเมว วฏฺฏติ, คิลานสฺส พิพฺโพหนานิ สนฺถริตฺวา อุปริ ปจฺจตฺถรณํ ทตฺวา นิปชฺชิตุมฺปิ วฏฺฏตี’’ติ (จูฬว. อฏฺฐ. 297) วุตฺตตฺตา คิลาโนเยว มญฺเจ ติริยํ อตฺถริตฺวา นิปชฺชิตุํ ลภตีติ เวทิตพฺพํฯ

[2662] อุทฺธํ เสตวิตานมฺปิ เหฏฺฐา อกปฺปิเย ปจฺจตฺถรเณ สติ น วฏฺฏตีติ โยชนาฯ ตสฺมินฺติ อกปฺปิยปจฺจตฺถรเณฯ

[2663] ‘‘ฐเปตฺวา’’ติ อิมินา อาสนฺทาทิตฺตยสฺส วฏฺฏนากาโร นตฺถีติ ทีเปติฯ เสสํ สพฺพนฺติ โคนกาทิ ทฺวิธารตฺตูปธานกปริยนฺตํ สพฺพํฯ คิหิสนฺตกนฺติ คิหีนํ สนฺตกํ เตหิเยว ปญฺญตฺตํ, อิมินา ปญฺจสุ สหธมฺมิเกสุ อญฺญตเรน วา เตสํ อาณตฺติยา วา ปญฺญตฺตํ น วฏฺฏตีติ ทีเปติฯ ลภเตติ นิสีทิตุํ ลภติฯ

[2664] ตํ กตฺถ ลภตีติ ปเทสนิยมํ ทสฺเสตุมาห ‘‘ธมฺมาสเน’’ติอาทิฯ ธมฺมาสเนติ เอตฺถ อฏฺฐกถายํ ‘‘ยทิ ธมฺมาสเน สงฺฆิกมฺปิ โคนกาทิํ ภิกฺขูหิ อนาณตฺตา อารามิกาทโย สยเมว ปญฺญาเปนฺติ เจว นีหรนฺติ จ, เอตํ คิหิวิกตนีหารํ นามฯ อิมินา คิหิวิกตนีหาเรน วฏฺฏตี’’ติ (จูฬว. อฏฺฐ. 320; วิ. สงฺค. อฏฺฐ. ปกิณฺณกวินิจฺฉยกถา 56 อตฺถโต สมานํ) วุตฺตํฯ ภตฺตคฺเค วาติ วิหาเร นิสีทาเปตฺวา ปริเวสนฏฺฐาเน วา โภชนสาลายํ วาฯ

อปิสทฺเทน คิหีนํ เคเหปิ เตหิ ปญฺญตฺเต โคนกาทิมฺหิ นิสีทิตุํ อนาปตฺตีติ ทีเปติฯ ธมฺมาสนาทิปเทสนิยมเนน ตโต อญฺญตฺถ คิหิปญฺญตฺเตปิ ตตฺถ นิสีทิตุํ น วฏฺฏตีติ พฺยติเรกโต วิญฺญายติฯ

ภูมตฺถรณเกติ เอตฺถ ‘‘กเต’’ติ เสโสฯ ตตฺถาติ สงฺฆิเก วา คิหิสนฺตเก วา โคนกาทิมฺหิ สหธมฺมิเกหิ อนาณตฺเตหิ คิหีหิ เอว ภูมตฺถรเณ กเตฯ สยิตุนฺติ อุปริ อตฺตโน ปจฺจตฺถรณํ ทตฺวา นิปชฺชิตุํ วฏฺฏติฯ อปิ-สทฺเทน นิสีทิตุมฺปิ วาติ สมุจฺจิโนติฯ ‘‘ภูมตฺถรณเก’’ติ อิมินา คิหีหิ เอว มญฺจาทีสุ สยนตฺถํ อตฺถเต อุปริ อตฺตโน ปจฺจตฺถรณํ ทตฺวา สยิตุํ วา นิสีทิตุํ วา น วฏฺฏตีติ ทีเปติฯ

จมฺมกฺขนฺธกกถาวณฺณนาฯ

เภสชฺชกฺขนฺธกกถาวณฺณนา

[2665] คหปติสฺส ภูมิ, สมฺมุติภูมิ, อุสฺสาวนนฺติกาภูมิ, โคนิสาทิภูมีติ กปฺปิยภูมิโย จตสฺโส โหนฺตีติ วุตฺตา ภควตาติ โยชนาฯ

[2666] กถํ กปฺปิยํ กตฺตพฺพนฺติ ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, จตสฺโส กปฺปิยภูมิโย อุสฺสาวนนฺติกํ โคนิสาทิกํ คหปติํ สมฺมุติ’’นฺติ (มหาว. 295) เอวํ จตสฺโส ภูมิโย อุทฺธริตฺวา ตาสํ สามญฺญลกฺขณํ ทสฺเสตุมาห ‘‘สงฺฆสฺสา’’ติอาทิฯ สงฺฆสฺส สนฺตกํ วาสตฺถาย กตํ เคหํ วา ภิกฺขุโน สนฺตกํ วาสตฺถาย กตํ เคหํ วาติ โยชนาฯ กปฺปิยํ กตฺตพฺพนฺติ กปฺปิยฏฺฐานํ กตฺตพฺพํฯ สหเสยฺยปฺปโหนกนฺติ สพฺพจฺฉนฺนปริจฺฉนฺนาทิลกฺขเณน สหเสยฺยารหํฯ